کابل بدون هالوژن هلوکیبل
کابلهای بدون هالوژن (Low Smoke Zero Halogen یا LSZH) هلوکیبل
بازدارندگی در شعله (Flame Retardancy) در کابلهای بدون هالوژن به معنای این است که این کابلها در برابر شعلهور شدن مقاومتر هستند و در صورت مواجهه با آتش، کمتر شعلهور میشوند و کندتر شعله میگیرند. این ویژگی کمک میکند که خطر آتشسوزی کاهش یابد و از گسترش آتش به سایر قسمتهای ساختمان یا محیط جلوگیری شود.
کابلهای بدون هالوژن (Low Smoke Zero Halogen یا LSZH) به این دلیل نامیده میشوند که در هنگام آتشسوزی، دود کمتری تولید میکنند و مواد سمی هالوژندار آزاد نمیکنند. این ویژگیها به ویژه در فضاهای حساس مانند بیمارستانها، مدارس و مراکز داده اهمیت دارد.
در این کابلها، استفاده از مواد جایگزین به جای هالوژنها (مانند کلر، برم و فلور) در عایق و پوشش کابل باعث میشود که در هنگام سوختن، دود کمتری تولید شود و در نتیجه خطر تنفسی برای افراد در معرض آتش کاهش یابد.
کابلهای بدون هالوژن نقش بسیار مهمی در صنایع و زیرساختها دارند. به مرور زمان، برچسبهای مختلفی برای این نوع کابلها استفاده شده که شامل FRNC، HFFR، LS0H و LSZH میشود. حالا بیایید ببینیم این اختصارات چه معنایی دارند و چرا کابلهای بدون هالوژن از کابلهای حاوی هالوژن بهترند:
برچسبها و معانی آنها:
FRNC (Flame Retardant Non-Corrosive):
- معنی:
این کابلها در برابر آتش مقاوم هستند و در هنگام سوختن، دود سمی و خورنده تولید نمیکنند.
- مزایا:
این ویژگی به کنترل آتش و حفظ ایمنی کمک میکند و از گسترش آتش جلوگیری میکند.
HFFR (Halogen-Free Flame Retardant):
- معنی:
این کابلها مقاوم در برابر آتش هستند و در ساخت آنها از مواد هالوژندار استفاده نشده است.
- مزایا:
کاهش تولید دود سمی و بهبود ایمنی در صورت آتشسوزی، به ویژه در فضاهای حساس.
LS0H (Low Smoke Zero Halogen):
- معنی:
این کابلها دود بسیار کمی تولید میکنند و به طور کامل از مواد هالوژندار عاری هستند.
- مزایا:
در صورت آتشسوزی، خطر آسیب به سلامت افراد کاهش مییابد، زیرا دود کمتر و مواد سمی کمتری آزاد میشود.
LSZH (Low Smoke Zero Halogen):
- معنی:
مشابه LS0H، این کابلها نیز دود کم و بدون هالوژن تولید میکنند.
- مزایا:
به دلیل تولید دود کم و عدم انتشار مواد سمی، این کابلها برای محیطهای عمومی و حساس ایدهآل هستند.
مزایای کابلهای بدون هالوژن نسبت به کابلهای حاوی هالوژن:
- ایمنی بهتر:
این کابلها در صورت سوختن، دود کمتری تولید میکنند و مواد سمی کمتری آزاد میکنند که به حفظ سلامت و ایمنی کمک میکند.
- حفاظت از محیط زیست:
تولید دود کمتر و مواد سمی کمتر به کاهش آسیبهای زیستمحیطی کمک میکند.
- مناسب برای مکانهای عمومی:
برای مکانهایی مانند بیمارستانها و مدارس که ایمنی و سلامتی مهم است، کابلهای بدون هالوژن گزینه مناسبی هستند.
به طور کلی، کابلهای بدون هالوژن به دلیل ویژگیهای ایمنی و سلامتیشان در محیطهای حساس و عمومی بسیار مفید و ضروری هستند.
هالوژنها، که شامل عناصر شیمیایی کلر (Cl)، برم (Br)، فلوئور (F) و ید (I) هستند، در تولید کابلها نقش مهمی دارند. این عناصر به دلیل خاصیتهای شیمیاییشان، در تولید عایقها و پوششهای مقاوم در برابر شعله به کار میروند. برای مثال، کلر در پلاستیکهایی مانند پیویسی و لاستیک کلروپرن یافت میشود، در حالی که فلوئور در مواد مقاوم به دماهای بالا مانند FEP، PTFE و ETFE وجود دارد. حتی برم نیز به عنوان جزء مهمی از مواد بازدارنده شعله در کابلها و سیمها استفاده میشود.
با این حال، استفاده از هالوژنها به دلیل مشکلاتی که در هنگام احتراق ایجاد میکنند، میتواند خطرناک باشد. وقتی هالوژنها در معرض آتش قرار میگیرند، به شدت میسوزند و دودهای مضری تولید میکنند. این دودها شامل هالوژنهایی است که در تماس با رطوبت موجود در هوا به اسیدهای خطرناک تبدیل میشوند. این اسیدها میتوانند به دستگاه تنفسی آسیب رسانده و باعث سوختگیهای اسیدی شوند.
علاوه بر آسیبهای بهداشتی، این اسیدها میتوانند به قطعات فلزی خوردگی وارد کرده و به ماشینآلات آسیب بزنند. حتی ممکن است به آرماتورهای میلگرد بتن در ساختمانها آسیب رسانده و ساختارهای بتنی را تخریب کنند. این مشکلات میتواند منجر به نیاز به تلاشهای زمانبر و پرهزینه برای پاکسازی و تعمیر آسیبهای ناشی از دودهای سمی و خوردگی شود.
در نتیجه، استفاده از هالوژنها در کابلها، به ویژه در محیطهای حساس و عمومی، میتواند به مشکلات جدی منجر شود و اهمیت استفاده از کابلهای بدون هالوژن را بیشتر میکند. کابلهای بدون هالوژن به دلیل تولید کمتر دود و مواد سمی، گزینهای ایمنتر و به صرفهتر در مقابل مشکلات ناشی از هالوژنها هستند.
در بسیاری از کاربردها، به ویژه در مکانهایی که ایمنی افراد و حفاظت از داراییهای ارزشمند اهمیت زیادی دارد، استفاده از کابلهای بدون هالوژن الزامی است. این کابلها و سیمها از موادی ساخته شدهاند که فاقد کلر، برم، فلوئور و ید هستند. این ویژگی باعث میشود که هنگام احتراق، این کابلها اسید و دود بسیار کمتری تولید کنند و سمیت کمتری داشته باشند، که به طور قابلتوجهی آسیبهای ناشی از آتشسوزی را به افراد، ساختمانها و ماشینآلات کاهش میدهد. با این حال، باید توجه داشت که گازهای سمی دیگری مانند مونوکسید کربن ممکن است همچنان در هنگام احتراق این کابلها منتشر شود.
کاربردهای کابلهای بدون هالوژن
فناوری ساختمان:
- محیطهای عمومی:
در ساختمانهای عمومی مانند ادارات، مراکز خرید، مدارس، بیمارستانها و فرودگاهها، مقررات سختگیرانهای برای پیشگیری از آتشسوزی و مدیریت خطرات سلامتی وجود دارد. در این مکانها، کابلها و سیمها معمولاً به طور ثابت نصب میشوند و نیازی به رعایت الزامات شیمیایی و مکانیکی خاصی ندارند.
- مواد مورد استفاده:
در این محیطها، معمولاً از مخلوطهای پلاستیکی مبتنی بر پلیاتیلن (PE) یا پلیپروپیلن (PP) استفاده میشود که بدون هالوژن و مقاوم در برابر شعله هستند و دود یا گاز سمی کمی تولید میکنند. این کابلها همچنین باید تستهای سوختن بسته را پشت سر بگذارند تا اطمینان حاصل شود که در صورت وقوع آتشسوزی، به حداقل آسیب به افراد و ساختارها میزنند.
اتوماسیون صنعتی:
- محیطهای کارخانهای:
در ماشینآلات و کارخانهها، کابلها و سیمها باید مقاومت شیمیایی و مکانیکی بالایی داشته باشند. این نیاز به ویژه در برنامههای کاربردی انعطافپذیر مانند دراگ زنجیرها یا رباتیکها که بارها و فشارهای زیادی را تحمل میکنند، بیشتر است.
- مواد مورد استفاده:
معمولاً در این کاربردها از مخلوطهای غلاف بر پایه TPE-O یا TPE-U (مانند PUR یا Santoprene) استفاده میشود. این مواد نیز به صورت بدون هالوژن در دسترس هستند، اما به اندازه کابلهای مورد استفاده در فناوری ساختمان، مقاومت در برابر شعله و دود کم ندارند.
برچسبها و استانداردها
در طول سالها، تولیدکنندگان و استانداردهای مختلف، برچسبهای مختلفی برای کابلهای بدون هالوژن و مقاوم در برابر شعله ایجاد کردهاند. این برچسبها شامل:
- FRNC (Flame Retardant Non-Corrosive):
کابلهایی که مقاوم در برابر آتش هستند و در هنگام سوختن دود سمی و خورنده تولید نمیکنند.
- HFFR (Halogen-Free Flame Retardant):
کابلهایی که نه تنها در برابر آتش مقاوم هستند، بلکه فاقد مواد هالوژندار نیز هستند.
- LS0H (Low Smoke Zero Halogen):
کابلهایی که دود بسیار کمی تولید میکنند و به طور کامل فاقد هالوژن هستند.
- LSZH (Low Smoke Zero Halogen):
مشابه LS0H، این کابلها نیز دود کم و بدون هالوژن تولید میکنند.
با این حال، هیچیک از این برچسبها اطلاعات دقیقی در مورد ویژگیهای بازدارندگی شعله، خورندگی، سمیت و تضعیف نور ارائه نمیدهند. برای کسب اطلاعات دقیقتر، کاربران باید به استانداردهای ذکر شده در برگههای داده هر تأمینکننده توجه کنند.
استانداردهای معمول برای کابلهای بدون هالوژن
DIN EN 60754-1 VDE 0482-754-1:2021-02:
- تعیین اسیدیته:
این استاندارد روشهای آزمایش برای شناسایی اسیدیته کل را تعریف میکند. نتیجه آزمایش باید مقادیر کمتر از 5 mg/g را نشان دهد تا به عنوان بدون هالوژن تأیید شود.
DIN EN 60754-2 VDE 0482-754-2:2021-02:
- اندازهگیری pH و رسانایی:
این استاندارد مقدار pH و رسانایی دود را تعریف میکند. نتیجه آزمایش برای pH باید کمتر از 4.3 و برای رسانایی کمتر از 10 µS/mm باشد.
DIN EN 61034-2 VDE 0482-1034-2:2021-02:
- اندازهگیری چگالی گاز دود:
این استاندارد چگالی دود تولید شده توسط کابلهای سوزان را تعریف میکند. نتیجه آزمایش باید تضعیف دود بیش از 40٪ را نشان دهد تا به عنوان دود کم در نظر گرفته شود. بسته به کاربرد و منطقه، ممکن است به تضعیف نور کمتری نیاز باشد تا اطمینان حاصل شود که افراد قادر به شناسایی منبع آتش و راههای فرار هستند.
نتیجهگیری
در کاربردهایی که ایمنی بسیار مهم است، کابلها و سیمهای بدون هالوژن مزایای قابل توجهی ارائه میدهند. این کابلها به دلیل تولید کمتر گازهای سمی و دود، گزینهای امنتر برای محیطهایی هستند که حفاظت از سلامتی و داراییها در آنها از اهمیت ویژهای برخوردار است.